Flawonoidy

2024 Autor: Jasmine Walkman | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-16 08:35

Sklasyfikowany jako pigmenty roślinne, flawonoidy to niesamowita gama ponad 6000 różnych substancji, które znajdują się w prawie wszystkich roślinach i są powodem ich barwienia w odcieniach żółci, pomarańczy i czerwieni. We flawonoidach można znaleźć wiele różnych grup chemicznych substancji.

Grupy te obejmują flawonole, dihydroflawonole, flawony, izoflawony, antocyjany i antocyjany. Niektóre flawonoidy noszą nazwy roślin, które je zawierają. Na przykład ginkgetyna to flawonoid z drzewa miłorzębu, a mandarynka to flawonoid z mandarynki.

Flawonoidy są najbardziej znane ze swoich właściwości przeciwutleniających. Są szeroko rozpowszechnione w roślinach. Odpowiadają za ich różny kolor i ochronę przed atakiem różnych owadów. Wchłaniane przez człowieka mają jednak szereg przydatnych właściwości – przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwwirusowe i przeciwalergiczne. Nieocenione korzyści i funkcje flawonoidów przyjrzymy się w następujących wierszach.

Funkcje flawonoidów

Ochrona struktur komórkowych – większość flawonoidów pełni w organizmie człowieka funkcję przeciwutleniaczy. W tym charakterze pomagają neutralizować nadmiernie reaktywne cząsteczki zawierające tlen i zapobiegają niszczeniu komórek przez te cząsteczki.

Wspomaganie działania witaminy C – każdy składnik zarówno we flawonoidach, jak i witamina C poprawia działanie przeciwutleniające drugiego.

Kontrola procesów zapalnych - zapobieganie

Kluczowe jest nadmierne zapalenie rola flawonoidów.

Działanie antybiotykowe – w niektórych przypadkach flawonoidy mogą działać bezpośrednio jako antybiotyki poprzez hamowanie funkcjonowania drobnoustrojów takich jak wirusy czy bakterie.

Wskaźniki dla niedobór flawonoidów mogą to być krwawienia z nosa, nadmierne siniaki, obrzęki po urazach, hemoroidy i inne. Zwykle osłabiona funkcja odpornościowa, która objawia się częstymi przeziębieniami lub infekcjami, może być również oznaką niewystarczającego spożycia flawonoidów. Nawet przy bardzo wysokich poziomach flawonoidów (na przykład 140 gramów dziennie) nie powoduje niepożądanych skutków ubocznych.

Temperatura, kwasowość (pH) oraz stopień przetworzenia żywności istotnie wpływają na zawartość flawonoidów w spożywanej przez nas żywności.

Rodzaje flawonoidów

Flawonoidy są liczne, ale najczęstsze są trzy. To są:

- Epikatechina - najczęściej występuje w kakao, ale można ją również znaleźć w winie i zielonej herbacie. Ten flawonoid jest uważany za najważniejszy. Badania z nim związane są ze zdrowiem serca danej osoby. Wykazuje bardzo silne działanie antyoksydacyjne, nie tylko reagując z wolnymi rodnikami, ale ma cały rozkład i eliminację ich z organizmu;

- Kwercetyna - jest szeroko rozpowszechniona, znajduje się w prawie wszystkich źródłach flawonoidów, ale przede wszystkim w owocach cytrusowych. Uważany jest za najbardziej aktywny flawonoid, który ma również działanie przeciwzapalne. Wykazuje silne działanie aktywizujące antyoksydant, a jednocześnie działa jako ochrona witaminy C w organizmie. Przypisuje się jej właściwości przeciwnowotworowe i przeciwcukrzycowe;

- Proantocyjanidyny - są bardzo szeroko stosowane w medycynie. Zawarte w owocach takich jak truskawki, jeżyny i jagody. Oprócz zwykłego działania antyoksydacyjnego flawonoidów, mają one zdolność do zwiększania poziomu witaminy C w organizmie. Wzmacniają naczynia krwionośne i pomagają przeciwdziałać krzepnięciu krwi. Ta grupa flawonoidów ma zdolność opóźniania rozpadu kolagenu.

Korzyści z flawonoidów

Flawonoidy odgrywają rolę w profilaktyce i/lub leczeniu następujących chorób: alergia, astma, atopowe zapalenie skóry, zaćma, cukrzyca, dna moczanowa, hemoroidy, zwyrodnienie plamki żółtej, migrena, wrzód żołądka, żylaki itp.

Najpopularniejszymi zamiennikami flawonoidów są flawonoidy cytrusowe, takie jak korcetyna, rutyna i hesperydyna.

Liczne badania wykazały, że flawonoidy są niezwykle korzystne z punktu widzenia zdrowia układu krążenia. Uważa się, że chronią przed rakiem, demencją i nadciśnieniem. Znaleziono związek między spożywaniem żywności zawierającej flawonoidy a chorobą Parkinsona.

Flawonoidy mają bardzo wyraźne właściwości przeciwzapalne, poprawiają stan naczyń krwionośnych i zapobiegają zawałom serca. Zmniejsz szkody spowodowane nadmiernym paleniem i spożywaniem alkoholu.

Spowalniają procesy starzenia się organizmu, poprawiają zdrowie skóry i pomagają w tworzeniu wartościowego kolagenu. Pokarmy z flawonoidami to doskonałe pokarmy nie tylko dla zdrowia, ale także dla urody. Ich regularne spożywanie działa odmładzająco i upiększająco, napełnia organizm cennymi antyoksydantami i składnikami zwalczającymi szereg chorób.

Dzienne spożycie flawonoidów

Dietetycy uważają, że nawet najlepiej odżywiona osoba potrzebuje od 1000 do 3000 mg flawonoidów cytrusowych dziennie. Flawonoidy najlepiej wchłaniają się w połączeniu z witaminą C, a te z kolei poprawiają jej wchłanianie przez organizm. Ekstrakt z grejpfruta zawiera 19,37 mg flawonoidów i 100 mg witaminy C w 100 ml, dzięki czemu jest idealnym źródłem tych substancji.

Niedobór flawonoidów

Wskaźnikiem niedostatecznego spożycia flawonoidów z jedzeniem jest szybkie zmęczenie i uczucie ogólnego osłabienia. Objawy mogą obejmować krwawienia z nosa, łatwe powstawanie siniaków i obrzęk po urazie. Krwawienie dziąseł podczas szczotkowania zębów również może być objaw niedoboru flawonoidów. Częste infekcje lub przeziębienia świadczą o osłabieniu układu odpornościowego.

Przedawkowanie flawonoidów

W przypadku przejadania się owoców i warzyw nie martw się. Są umiarkowanie toksyczne, a poważne skutki uboczne mogą być trudne. Nawet w bardzo dużych ilościach flawonoidy nie powodują skutków ubocznych.

Źródła flawonoidów

Praktycznie wszystkie owoce, warzywa, zioła i przyprawy zawierają flawonoidy. Można je również znaleźć w innych produktach spożywczych, w tym w dojrzałej fasoli, gdzie nadają zbożom czerwony, czarny i cętkowany kolor. Jagody zawierają najwięcej flawonoidów, a zwłaszcza antocyjanów. Największe stężenie flawonoidów występuje w najbardziej kolorowym składniku owocu, jakim jest ich skórka. Za najbogatsze źródła flawonoidów uważa się:

- Owoce cytrusowe - najbogatsze źródło flawonoidów spośród wszystkich innych. Zawierają kwercetynę, rutynę, mandarynkę, hesperydynę, a także szereg innych, ale mniej wyraźnych składników. Owoce cytrusowe zwiększają spożycie witaminy C, chronią żyły i zapewniają ochronę przed niektórymi rodzajami wirusów;

- Drobne owoce - m.in. czarne porzeczki, jagody, maliny, truskawki, jeżyny. Zawierają kompletny zestaw flawonoidów, ale w największych ilościach proantocyjanidyn i kwercetyny. Znanych jest wiele korzystnych właściwości tych małych owoców;

- Herbata - zielona i czarna herbata są bardzo bogate w flawonoidy przeciwutleniające. Mają korzystny wpływ zarówno na zdrowie człowieka, jak i układ krążenia. Najlepiej wyrażonymi w nich składnikami są kaempferol i epikatechiny. Niestety jednak obróbka cieplna, której poddawana jest herbata znacznie zmniejsza aktywność tych tak użytecznych składników;

- Kakao - niezwykle bogate we flawonoidy. Ma silny korzystny wpływ na układ krążenia. Niestety jego użyteczne właściwości są ograniczone tylko w owocach kakao. Czekolada powstaje z tłuszczów ekstrahowanych z ziaren kakaowca, a flawonoidy uwalniane są dzięki wyraźnie gorzkiemu smakowi. Spożycie czekolady, nawet ciemnej, nie jest równoznaczne ze spożyciem kakao;

- Wino - skórka winogron jest wyjątkowa bogaty we flawonoidy, głównie malwidyna i epikatechina. Ponieważ proces fermentacji czerwonego wina jest bliski ekstrakcji i przechowywania flawonoidów, uważa się, że jest ono bardzo bogate w te przydatne substancje.

W swojej naturalnej postaci flawonoidy powinny być pożądanym składnikiem każdego jadłospisu. Są niezwykle przydatne i nie mają znanych skutków ubocznych. Dlatego ich spożywanie jest niezbędne dla zdrowia i długowieczności.